Trẻ sinh non là những trẻ chào đời trước 37 tuần thai kỳ. Theo báo cáo chung của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), mỗi năm có khoảng 15 triệu trẻ sinh non trên toàn cầu, tương đương với khoảng 1 trong 10 trẻ sơ sinh. Đây là một con số rất lớn, phản ánh rằng sinh non là một vấn đề sức khỏe cộng đồng quy mô toàn cầu
Trẻ sinh non là những trẻ chào đời trước 37 tuần thai kỳ. Theo báo cáo chung của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), mỗi năm có khoảng 15 triệu trẻ sinh non trên toàn cầu, tương đương với khoảng 1 trong 10 trẻ sơ sinh. Đây là một con số rất lớn, phản ánh rằng sinh non là một vấn đề sức khỏe cộng đồng quy mô toàn cầu.
I. NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN SINH NON
Sinh non có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố mẹ, thai nhi và môi trường sống. Một số nguyên nhân thường gặp gồm:
1. Sức khỏe của mẹ: Mẹ mắc bệnh lý mãn tính như huyết áp cao, tiểu đường thai kỳ, tim mạch, bệnh lý tuyến giáp.
2. Nhiễm trùng khi mang thai: Nhiễm trùng đường sinh dục, tiết niệu hoặc nhiễm trùng ối có thể kích thích chuyển dạ sớm.
3. Môi trường sống và điều kiện kinh tế - xã hội: Những phụ nữ sống trong khu vực khó khăn thường ít được tiếp cận với dịch vụ chăm sóc thai kỳ đầy đủ.
4. Căng thẳng và lao động nặng: Tinh thần căng thẳng kéo dài cũng có thể dẫn đến nguy cơ sinh non.
5. Mang đa thai: Thai đôi, thai ba trở lên có nguy cơ sinh non cao hơn.
II. ẢNH HƯỞNG CỦA SINH NON ĐẾN SỨC KHỎE TRẺ
Trẻ sinh non khi chào đời thường có trọng lượng thấp và các cơ quan chưa phát triển hoàn chỉnh. Điều này dẫn đến một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như:
- Suy hô hấp do phổi chưa trưởng thành
- Khó giữ nhiệt cơ thể
- Nguy cơ nhiễm trùng cao
- Vấn đề về tiêu hóa và dinh dưỡng
- Nguy cơ ảnh hưởng đến phát triển trí tuệ và vận động sau này
Theo WHO, tỷ lệ tử vong ở trẻ sinh non, đặc biệt là trẻ cực non (chào đời dưới 28 tuần), vẫn ở mức cao tại nhiều quốc gia có điều kiện y tế hạn chế. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ chăm sóc trẻ sơ sinh, tỷ lệ sống và phục hồi của trẻ sinh non có thể được cải thiện đáng kể
III. BIỆN PHÁP DỰ PHÒNG SINH NON
1. Phụ nữ tuổi sinh đẻ, chuẩn bị kết hôn:
- Được truyền thông, tư vấn cần được khám sức khỏe trước khi mang thai để được tiêm ngừa: Sởi, quai bị, rubella, cúm…trước khi mang thai > 3 tháng
- Sinh con theo kế hoạch, không sinh con ở tuổi Vị thành niên, khoãng cách giữa 2 lần sinh từ 2 năm
2. Phụ nữ mang thai:
- Khi phát hiện có thai cần được khám thai càng sớm càng tốt để được thực hiện các xét nghiệm cần thiết
- Cần tuân thủ khám thai định kỳ theo lịch
- Dinh dưỡng hợp lý theo hướng dẫn bác sĩ chuyên khoa
- Giảm strees
IV. PHƯƠNG PHÁP CHĂM SÓC TRẺ SINH NON
Một trong những phương pháp chăm sóc hiệu quả và đơn giản nhất là phương pháp Kangaroo Mother Care (KMC) hay ấp da kề da. Đây là phương pháp được WHO và UNICEF khuyến cáo, bao gồm việc mẹ hoặc cha ôm trẻ trực tiếp trên ngực để giữ ấm và tăng sự kết nối.
Lợi ích của KMC:
- Ổn định nhịp tim và nhịp thở của trẻ
- Duy trì thân nhiệt tốt hơn
- Hỗ trợ bú mẹ dễ dàng
- Giúp trẻ tăng cân và phát triển nhanh hơn
- Tăng gắn kết tình cảm giữa trẻ và gia đình
V. VAI TRÒ CỦA CỘNG ĐỒNG VÀ XÃ HỘI
Việc hỗ trợ gia đình có trẻ sinh non không chỉ là nhiệm vụ của nhân viên y tế mà còn là trách nhiệm của cộng đồng. Tuyên truyền về dinh dưỡng khi mang thai, hỗ trợ tâm lý cho cha mẹ, xây dựng môi trường chăm sóc y tế thân thiện sẽ giúp giảm nguy cơ và ảnh hưởng của sinh non.